DRIE MISSERS IN DE VERTALINGEN HSV en/of NBV21 (deel 1)
Over dopen met of dopen in water
De HSV is verschenen in 2010. De NBV kwam eerst in 2004 uit en de NBV21 is een herziene versie daarvan. Uiteraard hebben we respect voor het ‘monnikenwerk’ dat door de vertalers en bewerkers is gedaan.
Toch willen we een paar kritische geluiden laten horen en in drie artikeltjes een en ander uitwerken. Dat betreft:
Ten eerste: het ‘dopen met’ (in plaats van ‘dopen in’) bij het Griekse woord en.
Is dopen besprengen of onderdompelen?
Johannes zei: “ik doop u wel met water tot bekering” en dan over Jezus “Hij zal u dopen met (de) Heilige Geest en (met) vuur.”[1] Als je dan de kanttekeningen bij de Statenvertaling raadpleegt, lees je daar: het Grieks zegt “in.” Hier wordt het Griekse woordje en gebruikt.
Het lijkt erop dat de vertaling rust op een gegroeide, traditionele praktijk, die waarschijnlijk is ingegeven door de koudere, klimatologische omstandigheden in West-Europa. Vertalen van dit woordje door ‘met’ doelt op een aanpassing richting besprenging. Zoals iemand eens heel scherp stelde: “de predikant doopt zijn vingers, maar besprenkelt het kind.” De betere vertaling is: dopen in water, in heilige Geest en vuur.
In de HSV is toch naar gewoonte weer gekozen voor ‘dopen met.’ Ook de NBV21 blijft traditiegetrouw – op basis van een ingesleten gewenning die onjuist is – vertalen: dopen met water, om daarmee kennelijk tegemoet te komen aan de ingeburgerde kerkelijke besprenging. Wij hebben regelmatig horen zeggen: “De hoeveelheid water maakt toch niet uit?” Maar waarom niet eenvoudigweg gehoorzamen aan wat de Heer en Zijn apostelen in het Woord leren en praktiseren? Wat leert ons de Bijbel? Zoals uit onderstaande punten blijkt, onderwijst Gods Woord ons, om te dopen in water:
- “Maar ook Johannes doopte in Enon bij Salim, omdat daar VEEL water was; en de mensen kwamen daar en werden gedoopt.[2]
- De waterdoop wordt een tegenbeeld van de zondvloed genoemd[3], dus duidelijk de gedachte aan veel water! Door het geloof heeft Noach, nadat hij een godsspraak ontvangen had over iets dat hij nog niet gezien werd, eerbiedig de ark toebereid tot redding van zijn huisgezin en door dat geloof heeft hij de oude wereld veroordeeld en is hij erfgenaam geworden der gerechtigheid, die aan het geloof beantwoordt.”[4]
- “En nadat Jezus gedoopt was, kwam Hij op uit het water…”[5]
- “En hij liet de wagen stilhouden, en zij daalden beiden af in het water, zowel Filippus als de kamerheer, en hij doopte hem. En toen zij uit het water opgekomen waren, nam de Geest van de Heere Filippus weg; en de kamerheer zag hem niet meer, want hij vervolgde zijn weg met blijdschap.”[6]
- De onderdompeling kan duidelijk het begraven van het oude, zondige leven en het opgewekt worden tot een nieuw leven in Christus tonen. De babybesprenkeling kan dit niet uitbeelden en mist daarom volledig de symboliek van begraven en opstaan. Het ‘begraven’ is bij een begrafenis in de natuurlijke wereld niet het bedekken met enkele kluiten aarde, maar het is geheel begraven worden. Zo is het geestelijk ook.
- Het Grieks zegt ‘baptizo.’ Dat betekent: onderdompelen of indopen (‘rantizo’ betekent: besprengen). In Engeland heeft Koning Jacobus – denk aan de King James Vertaling, vergelijkbaar met onze Statenvertaling – om der lieve vrede wil dit woord maar onvertaald gelaten door het weer te geven met het Engelse ‘to baptize’ (denk aan ons woord ‘baptisten’). Dit deed hij in plaats van de bisschoppen tegen zich in het harnas te jagen door ‘immersion’ te kiezen, dat is onderdompeling.
- De prins der predikers, Charles Haddon Spurgeon (1834-1892), liet zich indertijd door onderdompeling dopen en zijn moeder zei: “ik heb altijd gebeden, jongen, dat je tot God bekeerd mocht worden, maar nooit dat je baptist zou worden”. Weet u wat Spurgeon antwoordde? “Zoals gewoonlijk, moeder, heeft de Heere weer méér gegeven, dan waarvoor u Hem gevraagd heeft.”
- Dopen betekent eenvoudigweg onderdompelen, dat erkenden ook Luther en Calvijn. Wij hebben van top tot teen gezondigd[7]en daar hoort een radicaal symbool bij: kopje onder gaan in het watergraf! Het is het begraven[8]van de oude mens (de oude bestaans- en leefwijze vóór de bekering) door de doop in de dood en het opstaan met Christus in een nieuw leven,[9] dat steeds verder vernieuwd mag worden tot volle kennis naar het beeld van de Schepper.[10]
Jildert de Boer.
2 Joh. 3:23
3 1 Petr. 3:21
4 Hebr. 11:7
8 Kol. 2:12
Geef een reactie