Lied 488 uit Opwekking getoetst

Behalve dat er gezongen wordt uit bundels als “Breekt uit in gejuich” en “Kapelklanken”, die met een bepaalde gedegenheid ontstaan zijn vanuit de boodschap van het Koninkrijk der hemelen, komt het de laatste jaren voor dat er in de gemeenten steeds meer liederen uit de populaire bundel “Opwekking” worden overgenomen. Nu staan daar ook prachtige liederen in die zonder meer bruikbaar zijn voor de gemeentezang, in zijn geheel, dan wel licht gewijzigd. Het blijft echter goed dat we ons tevens uitstrekken naar nieuwe liederen, die in onze eigen kringen geboren (kunnen) worden.
Sommige liederen in “Opwekking” zijn op typisch (ultra-)charismatische leest geschoeid en ademen een ander geestesklimaat. Met zulke liederen dienen we voorzichtig om te gaan en in ieder geval niet alles klakkeloos te accepteren.
We willen nu als voorbeeld enkele kanttekeningen plaatsen bij het nogal populaire lied 488 uit “Opwekking”, waarvan de tekst als volgt luidt:

Heer, ik kom tot U, neem mijn hart, verander mij.
Als ik U ontmoet vind ik rust bij U.
Want Heer ik heb ontdekt, dat als ik aan uw voeten ben,
Trots en twijfel wijken voor de kracht van uw liefde.

Heer, kom dichterbij, dan kan ik uw schoonheid zien
En uw liefde voelen, diep in mij.
En Heer, leer mij uw wil zodat ik U steeds dienen kan
En elke dag mag leven door de kracht van uw liefde.

Refrein: Houd mij vast laat uw liefde stromen.
Houd mij vast heel dicht bij uw hart.
Ik voel uw kracht en stijg op als een arend.
Dan zweef ik op de wind, gedragen door uw Geest
En de kracht van uw liefde.

Beoordeling
Wanneer ik de inhoud van dit lied aan de Schriften tracht te toetsen, dan zal deze beoordeling eveneens beproefd dienen te worden. Ik kan noch wil het laatste woord daarover spreken, maar wil slechts aangeven dat bepaalde liederen niet of niet geheel aansluiten bij de onder ons verkondigde boodschap en dat het daarom de vraag is of men ze zomaar moet integreren.

Lied 488 heeft een mooie, maar enigszins gevoelsmatige melodie. De tekst is naar mijn begrip eenzijdig en nogal sterk op het emotionele vlak. Ik bedoel: “en uw liefde voelen, diep in mij” en: “ik voel uw kracht” plus “dan zweef ik op de wind”. Het is allemaal vrij “ik-gericht” en hoe ik me daarbij voel (liefst ‘lekker’!). Zo ook: “Houd mij vast” tegen God, terwijl het Woord ook zegt: “…Houd vast wat gij hebt, opdat niemand uw kroon neme” (Openb.3:11). De aangehaalde tekst over de arend heeft een ietwat andere inhoud, waarbij de nadruk niet op het gevoel valt: “maar wie de Here verwachten, putten nieuwe kracht; zij varen op met vleugelen als van arenden…”(Jes. 40:31). In hetzelfde verband lezen we: “Hij geeft de moede krachten de machteloze vermeerdert Hij sterkte” (Jes.40:29). Juist wanneer wij ons op aarde machteloos voelen, dus niet zo prettig, mogen wij nieuwe kracht bij de Heer putten (dat is een diep en geen oppervlakkig woord!) en opstijgen in de hemelse gewesten.
Velen willen wel graag (passief) gedragen worden door de Geest, maar hoevelen willen daarbij ook (actief) wandelen en gehoorzamen door de Geest?
Het lied beklemtoont eenzijdig de rust bij God, terwijl de notie van strijd helemaal ontbreekt. Wijken trots en twijfel vanzelf voor de kracht van Gods liefde? Dit heeft toch te maken met een strijd tegen de machten der duisternis, die trots en twijfel veroorzaken. Dit gaat niet automatisch! Zich fijn voelen in Gods liefde en die te bezingen is in de christenheid ongetwijfeld een populairder onderwerp dan de strijd in de hemelse gewesten…
“Heer kom dichterbij” is ook een eenzijdige uiting. De Heer wil wel komen en als het goed is woont Hij door Zijn Geest in ons. Vaak zegt de Heer tegen ons: “kom jij nou eens dichter bij Mij, nader tot Mij en heilig je leven”! Een van de beste regels van dit lied is dan ook: “En Heer leer mij uw wil, zodat ik U steeds dienen kan”.
“Laat uw liefde stromen” is een typisch charismatische, maar niet aan de Bijbel ontleende uitdrukking. Jesaja 48 vers 18 merkt op: “Och dat gij naar mijn geboden luisterdet; dan zou uw vrede zijn als een rivier en uw gerechtigheid als de golven der zee” en Joh.7 vers 38 zegt zonneklaar: “Wie in Mij gelooft, gelijk de Schrift zegt, stromen van levend water zullen uit zijn binnenste vloeien”.
Velen wachten op de Geest en bidden het onbijbelse “kom Heilige Geest”. Dat is niet “gelijk de Schrift zegt”. De Geest wacht veeleer op ons en Gods innige verlangen is onze wederliefde tot Hem en dat de vrucht van de Geest in ons leven openbaar komt tot zegen van anderen om ons heen. De Heer wil graag dat wij delen in Zijn natuur, in Zijn wezen van liefde. Deze heerlijkheid mag in ons leven -dwars door dorre streken heen- tot ontwikkeling komen en tot een bron worden voor anderen, waarvan het water niet meer teleurstelt! (Jes.58:11).
“Heel dicht bij uw hart” is opnieuw een gevoelsmatige uitdrukking, die waarschijnlijk wel een positieve geborgenheid beoogt. De Heer vraagt juist aan ons: “Reinig jij je hart van alle onzuiverheid, opdat je meer, verder, dieper het leven van Mij zult kennen”. God wil waarheid in het verborgene (Ps.51:8).

Schaven
Met het bovenstaande heb ik trachten duidelijk te maken dat het verstandig is aan de tekst van dit lied te schaven en de inhoud niet ongewijzigd over te nemen. Het is zeer wel mogelijk om verbeteringen aan te brengen, zodat de tekst pittiger wordt, in plaats van (al) te sterk op “zoete gevoelens” gericht. Dat gevoelens een legitieme plaats mogen hebben in ons geloofsleven is terecht, maar een drijven op gevoelens brengt ons geen sikkepit verder in de geestelijke wereld.

Alternatief
We hebben een poging gedaan om op dezelfde melodie een andere tekst te maken, die veel meer een appèl doet op ons leven. Daarbij mag u uiteraard de toetssteen hanteren.

Heer, U bent nabij.
Door Uw Geest werkt U in mij.
Kan ik zonde haten, ik ben vrij!
Want Heer ik ben verlost,
Opdat ik in U groeien zal:
In Uw natuur te delen,
In Uw wezen van liefde!

Refrein: Liefde Gods zal er uit mij stromen.
Door Uw Geest komt het uit mijn hart!
Ik ken Uw kracht en mag tot zegen wezen.
´k Leef voor Uw aangezicht voor mensen om mij heen,
Met een hart vol van liefde!

Heer, ik nader U,
Dan kom ik tot heerlijkheid.
Godd´lijke natuur werkt U in mij!
En Heer, getooid als Bruid,
Opdat ik Uw gemeenschap smaak,
Maak ik mij gereed Heer,
Om te dienen in liefde!

Heer, U roept mij op,
U verlokt mij tot de top.
Met U wil ik jagen naar het doel!
Want Heer ik ga Uw weg,
Zodat ik U gehoorzaam volg
En elke dag zal leven
In de kracht van Uw liefde!

Heer, U spoort mij aan,
Wekt mij op tot goed verstaan.
Als ik aan U denk, stijg ik op tot U!
Zo put ik nieuwe kracht,
Die ik van U verwacht
Tot zege over machten
En tot dienen van mensen!

Een eenzijdige uitdaging
Wanneer u de door mij aangereikte tekst bekijkt, dan vindt u die mogelijk ook eenzijdig, maar dan eenzijdig de andere kant op. Dat is helemaal niet erg en niet alle aspecten van de boodschap kunnen in één lied gevat worden. Aan u de uitdaging om bij uzelf na te gaan of de Heer u wellicht stimuleert en inspireert om ook eens een frisse inbreng in het liedrepertoire te geven. Gods Geest wil graag werken met onze creatieve uitingen en u mag ook in dit opzicht uw talenten ten volle inzetten tot opbouw van de gemeente. Ik geloof dat er latent -sluimerend in de harten van broeders en zusters- veel aanwezig is op dit terrein. Dit braakliggende gebied mag best ontgonnen worden, opdat er weer nieuwe liederen vanuit de gemeenten geboren worden. Een nog onrijp produkt is geen schande, want al doende leer je en oefening baart kunst. Niet elk nieuw lied past zomaar in de bundel, maar kan soms wel eens bij gelegenheid “apocrief” gezongen worden.
Lofprijs- en aanbiddingsliederen hebben we heel veel en er zitten hele goede bij. Soms echter bevatten ze erg weinig tekst en weinig bijbelse inhoudelijkheid. Niettemin worden ze in sommige kringen veelvuldig, om niet te zeggen eindeloos herhaald.
Er is naar mijn begrip ook grote behoefte aan belijdende liederen, toewijdingsliederen, heiligingsliederen en strijdliederen. Dit zijn liederen met zeggingskracht en diepe, bijbels geladen inhoud. Vaak wellen ze niet achter je bureau in je op, maar ontstaan ze midden in de strijd van het leven. Als u zich gedrongen weet in deze richting: wees beschikbaar, zet u in en de Heer zal u stellig zegenen met inspiratie! Dit zal ten goede komen aan de inhoudelijke verdieping van onze liederenschat en een enorme hulp zijn in het dagelijkse leven met de Heer!