Bezinning op onze eredienst

BEZINNING OP ONZE EREDIENST

Een paar notities bij onze christelijke samenkomsten

Een drieslag als raamwerk voor de eredienst?

Onlangs overwoog ik dat de in ‘evangelische kringen’ bijna gemeengoed geworden drieslag “zangdienst, aanbiddingsdienst en prediking” aan bezinning toe is. Het is moeilijk dit ‘kader’, waarin veel samenkomsten verlopen, zomaar uit de Bijbel af te leiden.
Daarom geef ik enkele nuttige tips die vernieuwend kunnen werken voor ons bijeenkomen
als gemeente.

De Geest van God mag en zal de dienst uitmaken

In de gemeente van de levende God zal de vrijheid van de Heilige Geest de dienst uitmaken. Let wel: een vrijheid in gebondenheid aan het Woord van God, waarbij de gelovigen zich onder de discipline en opvoeding van Woord en Geest stellen, zodat er zich een maximaal opbouwend samenzijn kan ontwikkelen!

Het is de vraag of het gebruikelijke patroon, waarbij zangleiding en spreker voor 90% de dienst uitmaken, wel voldoet aan het bijbelse ideaal dat 1 Korinthe 14:26 aanduidt met de gevleugelde woorden “telkens als gij samenkomt, heeft een ieder iets.” Wordt er in veel gevallen niet teveel een ‘programma’ afgewerkt, dat menselijk wel goed gestructureerd in elkaar kan zitten, maar waarin de Geest van wijsheid en openbaring via meerderen onvoldoende naar voren kan komen?

Laat onze christelijke liederenkeus niet eenzijdig zijn

Vervolgens is het van belang om enkele behartenswaardige opmerkingen te maken over het soort liederen, dat voorbijkomt. Daarbij wordt vaak eenzijdig overgeheld naar de lofprijzings- en aanbiddingsliederen, hoe wezenlijk die ook zijn. Nodeloos herhaalde koortjes met weinig diepgang qua tekst spelen weliswaar in op het emotionele leven, maar leiden vaak niet tot opbouw van het geestelijke leven. Daarbij maken we de kanttekening dat er een grote waarde zit in qua tekst inhoudsvolle, belijdende liederen. Wanneer men regelmatig meedient in Woordverkondiging, dan lukt het niet altijd om een geschikt lied in de veel gebruikte en in een bepaald opzicht mooie Opwekkingsbundel te vinden dat werkelijk aansluit bij de gebrachte boodschap. Je mist er bijvoorbeeld een keur van strijd- en heiligingsliederen in, liederen die oproepen tot radicaal discipelschap! We hebben liederen nodig die God alle eer geven, die Hem toekomt, maar ook liederen die ons opwekken om ernst te maken met onze toewijding aan de Heer tot een overwinningsleven! Laten we putten uit de rijke christelijke liederenschat en daarbij gebruik maken van oude en nieuwe liederen.

Het vol zingen van diensten ten koste van het Woord

Het is helaas waar dat in sommige kringen het hanteren van het Woord als hinderlijk wordt ervaren en wat we, ‘ter wille van de tijd’ (!), vooral niet op hoeven te slaan. Dezelfde mensen vullen hun diensten voor het grootste deel met zang, waarmee het gebrek aan goed voedsel uit het Woord beslist niet gecompenseerd kan worden. Er is helaas sprake van veel samenkomsten, die lijden aan ‘Woordarmoede’!

Muziek: ondersteunend, niet overschreeuwend

Bij ‘verdoving’ door een band die met veel volume speelt, zoals dat in bepaalde kringen gewoon is, denken we aan Zacharia, die sprak over: “niet door kracht of geweld, maar door Mijn Geest zal het geschieden” (Zach. 4:6) en aan Elia, die het had over het komen van de Heer “in het suizen van een zachte koelte” (1 Kon. 19:12). Het aantal decibels is bepaald niet bepalend voor het geestelijke niveau van de samenkomst. Muziek mag niet overheersend zijn, maar zal het zingen ondersteunen. Het gaat allereerst om de betekenis van de woorden van een lied, vervolgens om de melodie en tenslotte om het ritme. Daarin zijn dus geest, ziel en lichaam van de mens aangesproken.

De inzameling

De zogenaamde ‘collecte’ is soms een apart onderdeel van de samenkomst en dat begrip klinkt wat uitgesleten. Natuurlijk is “offer” of “liefdegave” beter en mooier. Daarbij voeg ik nog het gepaste woord “inzameling” dat beter klinkt dan collecte (1 Kor. 16:1).

Combidienst in de prediking

Ten slotte een kanttekening bij de prediking. Het is de moeite van het overwegen waard, dat dit niet voortdurend een solodienst van zo’n 45 minuten hoeft te zijn, dat volgens een rooster gepland is waaraan niet te tornen valt. Hebben we ook ervaren dat ons bij het openen van onze mond het woord geschonken kan worden, om het geheimenis van het evangelie bekend te maken? (Ef. 6:19). En: verstaan we dat het er ook meerderen kunnen zijn die een lering hebben en het woord verkondigen tot bemoediging en versterking? (Hand. 15:32,35). Een prachtige ‘combidienst’ tot opbouw van de gemeente krijgen we dan! Lof en dank aan God!

Jildert de Boer